Afbouw hypotheekrenteaftrek: wat betekent dit voor je maandlasten?

Met de verkiezingen in aantocht staat de hypotheekrenteaftrek weer volop in de belangstelling. Van volledige afschaffing tot koste wat kost behouden: de politieke partijen lopen ver uiteen in hun plannen. Een ingrijpende maatregel die direct invloed heeft op de maandlasten van miljoenen Nederlandse huizenbezitters. Maar wat betekenen deze plannen concreet voor jouw portemonnee?

 

De verdeeldheid: wie wil wat?

Het Nederlandse politieke landschap is sterk verdeeld over de toekomst van de hypotheekrenteaftrek. Grofweg zijn er twee kampen te onderscheiden.

Let op: Niet alle partijen hebben hun definitieve verkiezingsprogramma voor 2025 al gepresenteerd. De onderstaande standpunten zijn gebaseerd op de meest recente bekende informatie en uitspraken.

Partijen die de aftrek willen afbouwen of afschaffen:

  • GroenLinks-PvdA: Gaat het verst en wil de hypotheekrenteaftrek volledig afschaffen binnen 8 tot 12 jaar. Partijleider Frans Timmermans stelt dat dit de huizenprijzen zal laten dalen en dat het huidige systeem vooral ten goede komt aan mensen met hogere inkomens.
  • D66: Wil de hypotheekrenteaftrek ook stapsgewijs afschaffen, maar geeft geen specifieke termijn. Volgens D66 stimuleert de huidige regeling het aangaan van schulden en bevoordeelt het mensen met hoge inkomens onevenredig.
  • Het CDA: Kiest voor een meer geleidelijke aanpak en wil de aftrek "langzaam" afbouwen over een ongespecificeerde periode. Belangrijk verschil: het CDA wil de opbrengsten gebruiken om de inkomstenbelasting te verlagen, wat een deel van het effect kan compenseren.
  • ChristenUnie: Wil de hypotheekrenteaftrek voor de helft uitfaseren en onderdelen van de eigen woning geleidelijk naar box 3 verplaatsen.
  • SP: Behoudt de aftrek alleen voor woningen onder de NHG-grens (momenteel €450.000). Voor duurdere woningen verdwijnt de aftrek helemaal.
  • Partij voor de Dieren: Wil de aftrek geleidelijk beperken tot het NHG-bedrag en voor duurdere woningen in hoger tempo afbouwen.

Partijen die de aftrek willen behouden:

  • VVD: Wil niet verder tornen aan de hypotheekrenteaftrek. De afgelopen jaren is de aftrek al in kleine stapjes afgebouwd en verdere versobering is volgens de liberalen niet wenselijk.
  • PVV: Geert Wilders heeft altijd gezegd dat de hypotheekrenteaftrek moet worden behouden. Voor de PVV is dit een "ononderhandelbare aftrekpost."
  • Forum voor Democratie: Geen verdere afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Mocht dit toch gebeuren, dan moeten huiseigenaren worden gecompenseerd.
  • SGP: Staat positief tegenover versobering, maar vindt dat dit geen nadelige financiële gevolgen mag hebben voor eigenwoningbezitters.

Hoe werkt de hypotheekrenteaftrek eigenlijk?

De hypotheekrenteaftrek zorgt ervoor dat je de rente die je betaalt over je hypotheek kunt aftrekken van je belastbare inkomen. Je krijgt dus een deel van je betaalde hypotheekrente terug via de belasting. Tegenover deze aftrek staat het eigenwoningforfait: een bedrag dat juist bij je inkomen wordt opgeteld omdat je 'gratis' in je eigen huis woont.

De rekening: wat kost het je per maand?

Om een realistisch beeld te geven van de gevolgen, hebben wij doorgerekend wat volledige afschaffing van de hypotheekrenteaftrek betekent voor een gemiddelde huizenkoper in 2025:

Uitgangspunten:

  • Gemiddelde koopsom: €508.700
  • Gemiddelde hypotheek: €372.400
  • Hypotheekrente: 4,05% (10-20 jaar vast)
  • Modaal inkomen: €46.500 (belastingschijf 37,48%)
  • Eigenwoningforfait: 0,35% van de woningwaarde

De berekening stap voor stap:

  • Betaalde hypotheekrente per jaar: €372.400 × 4,05% = €15.082
  • Eigenwoningforfait per jaar: €508.700 × 0,35% = €1.780
  • Netto aftrekbaar bedrag: €15.082 - €1.780 = €13.302
  • Huidige belastingvoordeel: €13.302 × 37,48% = €4.986 per jaar

Het resultaat: Bij volledige afschaffing van de hypotheekrenteaftrek verlies je dit volledige voordeel van €4.986 per jaar. Dat betekent ongeveer €415 per maand extra woonlasten - een flinke klap voor het huishoudbudget.

Let op: Deze berekening gaat uit van het eerste jaar van je hypotheek. In werkelijkheid betaal je bij een annuïteitenhypotheek elk jaar iets minder rente (omdat je schuld daalt door aflossing), waardoor ook je hypotheekrenteaftrek elk jaar iets kleiner wordt. Daarnaast kan je rente veranderen als je rentevaste periode afloopt. Maar het geeft wel een goed beeld van de grote van de impact.

Verschillende tempo's, verschillende gevolgen

  • Bij GroenLinks-PvdA (8-12 jaar): Het belastingvoordeel loopt geleidelijk terug van ongeveer €5.000 naar €0. Bij een afbouw over 12 jaar ben je halverwege nog circa €200 per maand extra kwijt.
  • Bij D66: Geen specifiek tijdpad bekend, maar de partij wil ook stapsgewijze afbouw. Waarschijnlijk vergelijkbaar tempo als GroenLinks-PvdA.
  • Bij het CDA: Geen tijdpad genoemd, maar wel compensatie via lagere inkomstenbelasting. Bij een afbouw over 20 jaar stijgen je lasten geleidelijk met €250 per jaar.
  • Bij de SP: Direct effect voor woningen boven €450.000. Heb je een hypotheek van €500.000? Dan verlies je ongeveer €760 per jaar aan belastingvoordeel voor het deel boven de €450.000.

Wat betekent dit voor verschillende situaties?

Lager inkomen (eerste belastingschijf): Je krijgt nu al minder terug per euro hypotheekrente (35,82% in plaats van 37,48%), dus het verlies bij afschaffing valt iets lager uit dan in ons voorbeeld.

Hoger inkomen: Voor de hypotheekrenteaftrek geldt in 2025 een maximum van 37,48%, dus ook voor hogere inkomens is het verlies niet groter - tenzij je veel meer rente betaalt door een hogere hypotheek.

Oudere hypotheken met lage rente: Heb je nog een hypotheek uit de tijd van heel lage rentes (bijvoorbeeld 1-2%)? Dan betaal je veel minder rente en heb je dus ook minder hypotheekrenteaftrek om te verliezen. Voor jou valt de impact veel kleiner uit.

Hypotheekvrije eigenaren: Ben je klaar met afbetalen? Dan heb je geen hypotheekrente meer en dus ook geen hypotheekrenteaftrek. Voor jou verandert er niets aan de maandlasten.

Jonge kopers worden het hardst geraakt: Wie recent een huis heeft gekocht of nu koopt, heeft te maken met:

  • Hoge hypotheken door de gestegen huizenprijzen
  • Hoge rentes (rond de 4% in plaats van 1-2% van een paar jaar geleden)
  • Maximale hypotheekrenteaftrek

Dit betekent dat de impact het grootst is voor deze groep. Een jong gezin met een hypotheek van €400.000 tegen 4% rente kan tot €500 per maand kwijtraken, terwijl iemand met een oude hypotheek van €200.000 tegen 1,5% rente slechts €180 per maand verliest.

Variabele hypotheek: Komt je rentevaste periode binnenkort af? Dan is het extra belangrijk om rekening te houden met mogelijk beleidswijzigingen bij het maken van keuzes over je nieuwe rente.

Onze kijk als makelaar

Als makelaars zien we dagelijks hoe gevoelig de woningmarkt is voor dit soort beleidswijzigingen. De onzekerheid over de toekomst van de hypotheekrenteaftrek speelt al jaren mee in de beslissingen van kopers en verkopers.

Voor veel huizenbezitters is het vooral belangrijk om te begrijpen dat dit geen abstracte politieke discussie is, maar een kwestie die rechtstreeks doorwerkt in het maandbudget. Een stijging van €415 per maand - zoals in ons rekenvoorbeeld - is voor veel gezinnen een substantieel bedrag.

Tegelijkertijd zien we dat de woningmarkt al jaren kampt met grote problemen: woningtekort, hoge prijzen en ongelijke kansen. Elke partij heeft zo zijn eigen oplossing, maar er is geen toverstaf die alle problemen tegelijk oplost.

Praktische tips voor huizenbezitters

  • Houd rekening met onzekerheid: Bij grote financiële beslissingen over je woning is het verstandig om verschillende scenario's door te rekenen.
  • Variabele vs vaste rente: Overweeg je renteopties zorgvuldig, vooral als je verwacht dat beleidswijzigingen invloed kunnen hebben op je situatie.
  • Verkoop- of koopplannen: Grote beleidswijzigingen kunnen impact hebben op huizenprijzen. Timing kan dan extra belangrijk worden.

Vragen over je woonsituatie?

Heb je vragen over hoe deze ontwikkelingen invloed kunnen hebben op je woonsituatie? Of overweeg je om te verkopen of te kopen in deze onzekere tijden? We denken graag met je mee over de timing en mogelijkheden.

Want uiteindelijk gaat het niet alleen om cijfertjes op papier - je huis is je thuis. Of de hypotheekrenteaftrek nu blijft, wordt afgebouwd of verdwijnt: wij helpen je graag om de juiste keuzes te maken voor jouw situatie. Bij vragen over de waarde van je woning, verkoopplannen of andere zaken rondom je huis kun je altijd bij ons terecht.

 

Tak Makelaardij & Taxaties